अति नै हेपिएको नेपाल– भारत कुटनीति

१. प्रधानमन्त्री पत्नी आरजु राणाले भारतीय जनता पार्टी (भा.ज.पा.) का नेता डा विजय चौथाइवालेलाई नेपालमा बोलाएर “राखी” बाधेकी देखियो । त्यो काम नेपालका लागि भन्दा पनि नेपाली प्रधानमन्त्रीको कुर्सी न फुत्कियोस भन्नको लागि थियो ।
२. प्रधानमन्त्री शेर बहादुर देउवाको भारत भ्रमणको तालमेल मिलाउन शेर बहादुर पत्नी भारतीय नेताहरुको घर घर पुगिन् । श्री मानको कुर्सी दरो बनाउन ।
३. भारतीय निम्तोमा औपचारिक भ्रमणमा गएका नेपाली प्रधानमन्त्री शेर बहादुर देउवाले पदको खिल्ली उडायर भारतीय जनता पार्टीको कार्यालय पुगेर टोपी फुकाली दर्शन गरे । नेपाली इतिहासमा यो भन्दा लाचारी काम विक्रम सम्बत् २०१७ पछि कहिले पनि भएको थिएन ।
४. भारतीय सुरक्षाबल (एसएसबी) ले महाकालीको तुइन काटीदिएर नेपाली युवा जयसिंह धामीको नदीमा खसेर हत्या गरिएको विषयमा प्रधानमन्त्री देउवा र उनको पार्टी नेपाली कांग्रेसले एक शब्द पनि बोलेन ।
५. नेपालको प्रधान मन्त्रीले भारतीय राजदूत बिनय मोहन क्वात्रालाई विदाइ गर्न प्रधानमन्त्री देउवा, पूर्व प्रधानमन्त्रीहरु पुष्पकमल दहाल प्रतण्ड र माधव नेपाल स्वयं लैनचौर दरबार पुगेर ताबेदारी देखाए । यो इतिहासमै निर्लज्ज भन्दा पनि देशको प्रधानमन्त्री पुरै नांङ्गिएको नजिर हो ।
६ . भर्खरै भन्दैछन् “ नेपालको जल बिद्युत जति भारतलाई दिनु पर्छ, नत्र भारत रिसाउछ , अनि हाम्रो बिजुली किन्दैन भारतले” ।
माथिका सबै घटना र ताबेदारीहरु शेर बहादुर देउवाको कार्यकालमा भारत मार्फत “जस” पाइयोस र देउबा दम्पत्तिको शीर ठाडो होस् भन्ने हो । अलिकति नेपालको लागि भलो चिताको पनि हुन सक्छ ?
भारत सरकार ले के ग¥यो त ?
१ .केहि दिन अघि मात्रै मात्रै प्रधानमन्त्री शेर बहादुर देउवा, माधव कुमार नेपाल र प्रचण्डले लैनचौर दरबारमा पुगेर घुडा टेकेर बिदाइ गरेका भारतीय राजदूत बिनय मोहन क्वात्रा अहिले भारत सरकारकोे विदेश सचिव भएका छन् । उनले नेपाल सरकारलाई भनेका थिए “प्रबुद्ध समूह” (इपीजी) ले दिएको प्रतिवेदन भारत सरकारको हातमा परेको छैन । हामीलाई थाहा छैन । त्यो प्रतिबेदन भारत सरकारसँग होइन उनै इपिजी समुहसँग होला” । भारत सरकार लाई थाहा छैन ।
२ . शेर बहादुरले देउवाले भरखरै उद्धघाटन गरेको गौतम बुद्ध एयरपोर्ट, भैरहवा चीन सरकारले बनाएको भनेर भारतीय साउथ ब्लक र रिसर्च एण्ड एनालाइसिस विङ “रअ” को योजनामा भारतीय प्रधानमन्त्री मोदीलाई चीनले बनाएको त्यो बिमान स्थलमा मोदीको खुट्टा टेक्न नपरोस भनी लुम्बिनीमा अर्कै हेली प्याड बनाइ मोदीलाई लुम्बिनी उतारिदै छ । यो प्रधानमन्त्री शेर बहादुर देउवाका लागि लाज नहोला तर नेपाल को कुटनैतिक इतिहासमा “कालो धब्बा” हो भने नेपाल सरकार लाई दिल्लीका होटेलहरुमा नेपालीहरुलाई भनिने “बहादुर” बनाइएको हो ।
३. तिनै बिदेश सचिब क्वात्राले भैरहवा बिमान स्थल सुरक्षित न हुँदा छुट्टै हेली प्याड बनाउनु परेको समेत बताएका छन्, दिल्लीको एक पत्रकार सम्मेलनमा । के यो भनाइ देशको बेइजयति होइन त ? नेपालमा एक लाख जत्ति सेना, झन्डै पौने २ लाख प्रहरी (सशस्त्र र जनपथ) त्यसपछि हजारौ राष्ट्रिय अनुसन्धान बिभागका लागि झनै ठुलो बेइज्जती भयो । भारतीय सेनाका मानार्थ महारथीहरु लगायत, नेपाल प्रहरीका महानिरीक्षकहरु, राष्ट्रिय अनुसन्धान विभागका प्रमुखलगायतलाई लाज लाग्नु पर्छ । अनि अन्तरराष्ट्रिय अपमान भएको एकिन हुनै पर्छ । के तपाईंहरु असक्षम भएकै हो त ? भीभीआइपी सुरक्षामा !
४. प्रधानमन्त्री देउबाले भारत जाँदा मोदीलाई मागेको भैरहवा अन्तराष्ट्रिय बिमानस्थल सञ्चालनमा भैरहवा र महेन्द्रनगरबाट भित्र बाहिर गर्ने ह्रवाइरुटबारे लात मारेको छ, भारतले ।
५. नेपाली राजदुत डा. शंकर शर्माको एग्रिमो भारतले तीन महिना लगाएर स्वीकृति दियो । देउबा सरकारको लागि यो अर्को बेइज्जती थियो ।
परिणाम के त ?
१. प्रधानमन्त्री देउवा पत्नीले भारतीय नेतालाई राखी बाधेको ?
२. प्रधानमन्त्री देउवा पत्नी भारतीय नेताको घर घर पुगेको ?
३. प्रधानमन्त्री शेर बहादुर देउवा भारतीय जनता पार्टीको कार्यालय पुगी दन्डवत् गरेको ।
४. लैनचौर दरबारमा पुगेर भारतीय राजदुत विनय मोहन क्वात्रालाई शेरबहादुर देउवा लगायतले शरणमं गरी बिदाइ गरेको ।
५. नेपालका बिद्युत उत्पादन भारत लाई दिन्छु भनी घोषणा गरेको ।
अन्तमा
यो प्रमाणमा आधारित सोधाई हो । कुनै ब्यक्ति वा दल प्रति बैरभाब छैन । तर नेपालको इज्जत हुनु पर्छ भन्ने देशप्रेमीहरुको लागि पक्कै पनि पिडाबोध भएको हुनै पर्छ । मलाई पिडा भएर यी प्रश्नहरु राखेको छु । धन्यवाद !